Kominek jako wyczystka komina - co mówią przepisy?

Wymóg montażu drzwiczek rewizyjno-wyczystnych w podstawach przewodów kominowych dymowych umożliwiających usuwanie sadzy z podstawy przewodów kominowych wynika z zapisów §146. 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z p. zm). oraz polskich norm.

§ 140. 1. Przewody (kanały) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone w ścianach budynku, w obudowach, trwale połączonych z konstrukcją lub stanowiące konstrukcje samodzielne, powinny mieć wymiary przekroju, sposób prowadzenia i wysokość, stwarzające potrzebny ciąg, zapewniający wymaganą przepustowość, oraz spełniające wymagania określone w Polskich Normach dotyczących wymagań technicznych dla przewodów kominowych oraz projektowania kominów. 

2. Przewody kominowe powinny być szczelne i spełniać warunki określone w § 266.

3. (uchylony). 

4. Wewnętrzna powierzchnia przewodów odprowadzających spaliny mokre powinna być odporna na ich destrukcyjne oddziaływanie.

§ 146. 1. Wyloty przewodów kominowych powinny być dostępne do czyszczenia i okresowej kontroli, z uwzględnieniem przepisów § 308. 

2. Przewody spalinowe i dymowe powinny być wyposażone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub rewizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku występowania spalin mokrych – także w układ odprowadzania skroplin.

PN-89-B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły – Wymagania techniczne i badania przy odbiorze 

Pkt.3.3.3.

Kierunek prowadzenia przewodów powinien być pionowy. Dopuszcza się odchylenie przewodów od kierunku pionowego nie więcej niż 30⁰ . Za zgodą terenowego organu administracji państwowej, właściwego w sprawach pozwoleń na budowę, dopuszcza się odchylenie przewodów od kierunku pionowego do 45⁰, pod warunkiem umieszczenia na załamaniach przewodów, otworów rewizyjnych zamkniętych szczelnymi drzwiczkami. Powierzchnie wewnętrzne przewodów w miejscach załamań należy zabezpieczyć przed uderzeniem kuli kominiarskiej ochraniaczami stalowymi wykonanymi z prętów lub blachy stalowej i zamocowanymi zgodnie z dokumentacja techniczną.

Długość przewodu biegnącego w kierunku odchylenia od pionu nie powinna przekraczać 2,0 m.

PN-89-B-10425 została znowelizowana w 2019 r. 

Norma PN-B-10425:2019

Pkt.4.5

Kierunek prowadzenia przewodów kominowych powinien być pionowy, przewody kominowe dymowe należy prowadzić od otworu rewizyjno-wyczystnego aż do wylotu ponad dach. Otwór wyczystny zamykany szczelnymi drzwiczkami powinien znajdować się poniżej miejsca włączenia paleniska….

Pkt. 4.9.1

Otwory rewizyjno-wyczystne przewodów kominowych dymowych i spalinowych, znajdujące się na spodzie (służące do usuwania zanieczyszczeń) lub na poddaszu, należy zaopatrzyć w ognioodporne, szczelne drzwiczki. 

PN-EN 15287 -1 Kominy Projektowanie, instalowanie, przekazanie do eksploatacji – Część 1: Kominy przeznaczone do urządzeń grzewczych z otwarta komorą spalania 

PN-EN 15287 -2:2008 Kominy Projektowanie, instalowanie i odbiór układów kominowych – Część 2: Kominy przeznaczone do urządzeń grzewczych z zamkniętą komorą paleniskową 

Pkt.4.3.14 Otwory służące do inspekcji, czyszczenia i pomiarów

Należy zapewnić otwory dostępowe tak, żeby można było sprawdzić całą długość komina od adaptera urządzenia grzewczego do wylotu komina i tam gdzie to konieczne można było oczyścić komin. Należy zapewnić dostęp w sąsiedztwie przesunięć o ponad 30º albo każdego przesunięcia, który nie może być sprawdzony ani oczyszczony inaczej.

Dostęp ma być ulokowany tylko w obszarach, w których nie ma ryzyka ognia ani wybuchu.

Złączki użyte do zapewnienia dostępu powinny być kompatybilne z kominem lub wkładem.

Dostęp w celu wykonania czyszczenia może być możliwy od dołu albo góry komina, ze strychu, drzwiczki przeciwwybuchowe, podłączeniową rurę spalinową albo przez urządzenie grzewcze, tam gdzie zezwala na to producent urządzenia grzecznego. 

Opierając się na obowiązujących przepisach WT oraz PN-EN, należy uznać że drzwiczki rewizyjno-wyczystne są wymagane i mają zapewnić możliwości usuwania zanieczyszczeń z przewodu kominowego oraz umożliwić rewizję/kontrolę podstawy przewodu kominowego.

Ustawodawca oraz PKN nie określają, jak wygląda rewizja, opisują jedynie, że powinna ona być i posiadać szczelne drzwiczki.

Czy instalacja kominka wraz z systemem kominowy wg zdjęcia nr 2 i 3 bez drzwiczek rewizyjno-wyczystnych jest właściwa?

Należy uznać, że w przypadkach uzasadnionych takie rozwiązanie jest dopuszczalne. Potraktowanie komory spalania kominka jako wyczystka jest możliwe. Kominek posiada szczelne zamkniecie, komora spalania może służyć jako osadnik na sadzę i jest możliwość swobodnego usunięcia sadzy po oczyszczeniu komina.

1. Producent wkładu kominkowego/kozy itp. oraz mistrz zduński w przypadku wyrobów rzemieślniczych powinien dopuścić takie rozwiązanie, że komora spalania spełnia również rolę wyczystki.
2. Przewód kominowy wraz z czopuchem prowadzony jest pionowo (maksymalne odchylenie przewodów od kierunku pionowego nie więcej niż 30°) tak, aby kula kominiarska oraz sadza z oczyszczonego komina swobodnie schodziła do komory spalania kominka.
3. Komin nie może przenosić swojego ciężaru na urządzenie grzewcze. Konstrukcja komina musi być wsparta na stropie i/lub zakotwiona do ściany.
4. Konstrukcja wewnętrzna kominka musi umożliwiać usunięcie sadzy.
5. Instalacja takiego systemu grzewczo-kominowego nie powinna być stosowana przy kominkach z płaszczem wodnym, w których wewnętrzna konstrukcja uniemożliwia swobodny dostęp do wlotu kominowego.
6. W takim systemie grzewczo-kominowym wymagany jest montaż odpowiedniej nasady kominowej na wylocie przewodu kominowego. Aby uniemożliwić przedostawanie się opadów atmosferycznych do wnętrza kominka.
7. Instalacja takiego systemu grzewczo-kominowego musi wynikać z projektu konstrukcyjnego, a nie jedynie z kreatywności wykonawcy.
8. Inwestor w pełni musi być świadomy tego rozwiązania oraz niedogodności wynikających z tego, że po oczyszczeniu komina usuwanie sadzy będzie odbywało się przez kominek.
9. Przed każdym czyszczeniem komina uprawniony kominiarz musi zostać poinformowany/zapoznać się z niestandardowym sposobem podłączenia kominka do komina. Podczas czyszczenia komina należy zachować szczególną ostrożność, aby nie uszkodzić wnętrza kominka.

Czyszczenia kominów należy przeprowadzać zgodnie z § 34. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 07.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. Nr 109 poz. 719).

§ 34. 1. W obiektach lub ich częściach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych w okresach ich użytkowania:

1. od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;

2. od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt.1 – co najmniej raz na 3 miesiące;

3. od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym niewymienionych w pkt.1 – co najmniej raz na 6 miesięcy.

2. W obiektach lub ich częściach, o których mowa w ust. 1, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.

3. Czynności, o których mowa ust. 1 i 2, wykonują osoby posiadające kwalifikacje kominiarskie.

1. W każdym przypadku nowo wybudowany komin oraz instalacja nowego urządzenia grzewczego musi być poddana procedurze odbioru kominiarskiego, zgodnie z §19 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16.07.1994r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr.74 poz. 836):

§19. ust.3. Użytkownik lokalu korzystający z przewodów i kanałów dymowych lub spalinowych oraz wentylacyjnych może przeprowadzać naprawę i konserwację tych urządzeń wyłącznie osobom posiadającym świadectwa kwalifikacyjne określone w odrębnych przepisach.

ust.4. Po przeróbce lub wymianie przewody i kanały dymowe lub spalinowe oraz wentylacyjne należy poddać kontroli.

Obowiązkowe okresowe kontrole przewodów kominowych spalinowych, dymowych i wentylacyjnych, należy przeprowadzać co najmniej raz w roku zgodnie z art. 62 Prawa budowlanego z dnia 7 lipca 1994 r. Dz. U. nr 156/2006r. poz.1118 z p. zm.

Literatura:

1. Ustawa Prawa Budowlanego z dnia 7 lipca 1994 r (Dz. U. z 2023 r. poz. 682 – tekst jednolity).

2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U z .2022 r., poz 1225).

3. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 16.07.1994 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr.74 poz. 836).

4. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 07.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719) z p. zm.

5. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881).

6. PN-89 B-10425 (znowelizowana w 2019 r.) Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły – Wymagania techniczne i badania przy odbiorze.
7. PN-EN 1443:2005 Kominy Wymagania Ogólne.
8. PN-93 B-03201 Kominy Obliczenia i projektowanie.
9. PN-B 1856-2:2006 Badania ogniowe Kominy małe.
10. PN-EN 1856-1: 2005 Kominy Wymagania dotyczące kominów metalowych – Część 1 Części składowe systemów kominowych.
11. PN-EN 1856-1: 2005 Kominy Wymagania dotyczące kominów metalowych – Część 2 Metalowe kanały i łączniki.
12. PN-EN 15287-1 Kominy Projektowanie, instalowanie, przekazanie do eksploatacji – Część 1: Kominy przeznaczone do urządzeń grzewczych z otwarta komorą spalania
13. PN-EN 15287-2:2008 Kominy Projektowanie, instalowanie i odbiór układów kominowych – Część 2: Kominy przeznaczone do urządzeń grzewczych z zamkniętą komorą paleniskową.